خلاصه مذاکرات
ششمین جلسه کمیسیون بازار برق و بورس انرژی روز شنبه مورخ 25/03/1398 در دفتر سندیکا تشکیل شد.
در ابتدای جلسه در مورد موضوع کاهش میانگین موزون قیمت انرژی بحث و تبادل نظر شد. با توجه به اهمیت موضوع، گزارشی به شرح زیر جهت انتشار در بولتن و فصلنامه نیرو سرمایه سندیکا تهیه و تدوین شد:
« بهار امسال با کاهش چشمگیری در حدود 20 درصد برای میانگین موزون قیمت انرژی در بازار برق نسبت به دوره مشابه سال قبل مواجه بوده‌ایم. علاوه بر این کاهش نرخ، افت میزان تولید نیروگاههای حرارتی به خصوص نیروگاههای گازی در مدت مذکور، درآمد شرکت‌های مالک نیروگاهی را به صورت محسوس کاهش داده است. مهم‌ترین عامل این کاهش نرخ و حجم تولید نیروگاههای حرارتی، نزولات آسمانی بهار امسال و افزایش چشمگیر به‌کارگیری ظرفیت نیروگاههای برقابی جهت تامین بار شبکه بوده است. به عنوان مثال در جدول ذیل مقایسه ضریب بهرهبرداری انواع نیروگاههایی که در بازار برق شرکت میکنند برای فروردین امسال و سال گذشته نشان داده شده است.
ضرایب بهرهبرداری انواع نیروگاهها
| ماه/ سال | نیروگاههای آبی
(درصد) |
نیروگاههای سیکل ترکیبی
(درصد) |
نیروگاههای گازی
(درصد) |
نیروگاههای بخار
(درصد) |
| فروردین سال 1397 | 9 | 72 | 46 | 55 |
| فروردین سال 1398 | 69 | 50 | 20 | 50 |
مرجع: مرکز اسناد تارنمای شرکت مدیریت شبکه برق ایران
همان‌گونه که در این جدول ملاحظه میشود در فروردین ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل در عین افزایش60 درصدی ضریب بهرهبرداری نیروگاههای برقابی، ضریب بهرهبرداری نیروگاههای سیکل ترکیبی و گازی به ترتیب با 12 و 26 درصد کاهش مواجه بودهاند.
افزایش مذکور در میزان تولید نیروگاههای برقابی منجر به کاهش سهم تولید نیروگاههای حرارتی و در نتیجه افزایش رقابت بین این دسته از تولیدکنندگان به منظور تامین بار باقی‌مانده در شبکه شده است. روشن است که افزایش رقابت در بین تولیدکنندگان حرارتی نتیجهای جز افت قیمت بازار و کاهش درآمد و سود این گروه از بازیگران به دنبال نخواهد داشت.
اگر چه شاید از دیدگاه تخصصی و اصول طراحی بازار برق، رقابتی بودن بازار یکی از شاخصههای مطلوب است، اما متاسفانه به‌دلیل رفتار غیرکارشناسی اعضای هیات تنظیم بازار برق و افزایش نیافتن سقف نرخ انرژی در بازار عمدهفروشی از سال 1393 تا کنون، در ایام پیک شبکه که حدود سه ماه به طول می‌انجامد، پایین بودن سقف نرخ انرژی موجب
حاصل نشدن سود مورد انتظار سرمایهگذاران در تولید برق در مقایسه با بازارهای موازی است و این نتیجهای جز کاهش حجم سرمایه‌گذاری در تولید برق را در بر نخواهد داشت.»
همچنین در ادامه بررسی این موضوع، یکی از اصلیترین دلایل عدم اصلاح سقف قیمت بازار مقرراتی عنوان شد که در خصوص پاک شدن UL وجود دارد و این امر اجازه اصلاح سقف قیمت بازار را نمیدهد. بنابراین بایستی پاک شدن UL حذف شود و این مستلزم ملغی شدن صورتجلسه شماره 291 هیأت تنظیم بازار برق است. در این رابطه نامهای توسط اعضای کمیسیون خطاب به وزیر نیرو تهیه شد.
دیگر موضوع مورد بحث در این جلسه، شفاف سازی رویه اعلام دوره محدودیت سوخت و تخصیص سوخت به واحدهای نیروگاهی بوده است که آقای شاه محمدی در این مورد توضیحاتی به شرح زیر ارائه کردند:
بهتر است ابتدا از رویه ها و مقررات جاری شرکت مدیریت شبکه مطلع شد تا دو هدف اصلی برآورده شود: 1-کنترل عادلانه بودن رویه ها و مقررات جاری 2- کنترل صحت اجرای آنها
بنابراین در ابتدا باید مشخص شود چه نهادی و به چه صورت دوره محدودیت سوخت را تعیین میکند و سپس چگونگی تخصیص سوخت به واحدهای نیروگاهی آشکار شود. تخصیص سوخت به واحدها هم میتواند داخل دوره محدودیت سوخت صورت گیرد و هم خارج از آن، در زمان هایی که علی رغم عدم اعلام دوره محدودیت سوخت، حجم سوخت موجود در عمل محدود میشود.
طبق اطلاعات اولیه کسب شده، شرکت ملی گاز به صورت منطقهای سهمیه گاز را تعیین میکند سپس واحد برنامهریزی معاونت راهبری شرکت مدیریت شبکه با توجه به سهمیه سوخت، تخصیص سوخت نیروگاههای آن ناحیه را انجام میدهد. اگر رویه به همین منوال باشد در زمینه تخصیص منطقهای سهمیه گاز توسط شرکت ملی گاز یا نفت نمیتوان کاری انجام داد. در این شرایط تنها باید عادلانه بودن تخصیص سوخت به نیروگاه های هر منطقه توسط شرکت مدیریت شبکه را کنترل کرد.
لازم به ذکر است که تخصیص سوخت به نیروگاهها خارج از بازار اتفاق میافتد و لذا نباید عادلانه بودن نتایج بازار را تحت تاثیر قرار دهد.
در پایان این جلسه موضوع رفع اختلاف بین بازار و مرکز بررسی شد. در این باره اعضای کمیسیون گزارشهایی از اختلاف بین آرایش فنی و اقتصادی با تولید و همچنین اختلاف بین آرایش فنی و اقتصادی با در نظر گرفتن هزینه فرصت (OC) با تولید نیروگاههای خود در سال 97 را ارائه کردند.
این صورتجلسه در تاریخ 25 خرداد 1398 به تائید و امضای آقایان کریم افشار (رئیس کمیسیون)، احمد میرزایی، مرتضی یوسف نژاد، ناصر کرمانشاه، مجید کشاورز، آرش جالبی، علی دشتیانه، علی شاه محمدی، محمدرضا زاهد، سید صادق نیکو سپهر، و سرکار خانم معصومه پاشا (دبیر کمیسیون) رسیده است و آقایان محمود حکیمی، محسن یزدانی نژاد، مجتبی اتابکی، و بهنام فردافشاری غایبین این جلسه بوده اند.
